Mỗi độ thu về, khi bầu trời trong xanh và gió mát tràn ngập khắp sân trường, cũng là lúc học sinh trên khắp nước Nhật háo hức chờ đợi một ngày đặc biệt – Undōkai, hay còn gọi là Hội thao. Không chỉ là một sự kiện thể thao, Undōkai là một nét văn hóa tập thể độc đáo, phản ánh tinh thần đoàn kết, kỷ luật và nỗ lực vượt lên chính mình – những giá trị cốt lõi trong giáo dục Nhật Bản.
🏫 Nguồn gốc của Undōkai
Truyền thống tổ chức hội thao tại các trường học Nhật Bản bắt đầu từ thời Minh Trị (1868–1912), khi hệ thống giáo dục phương Tây được du nhập. Lấy cảm hứng từ các đại hội thể thao châu Âu, các trường học Nhật đã kết hợp yếu tố vận động với tinh thần tập thể đặc trưng của văn hóa Nhật Bản, tạo nên hình thức “Undōkai” – vừa là ngày hội thể thao, vừa là ngày gắn kết cộng đồng.
Ban đầu, Undōkai được tổ chức chủ yếu trong các học viện quân sự và trường tiểu học, nhưng đến đầu thế kỷ 20, phong trào này lan rộng khắp cả nước, trở thành sự kiện thường niên của mọi cấp học, từ mẫu giáo đến trung học.
🥇 Không chỉ thi đấu – mà là rèn luyện tinh thần
Điều làm nên sức sống của Undōkai không nằm ở tính cạnh tranh, mà ở tinh thần đoàn kết và nỗ lực tập thể. Các học sinh thường được chia thành hai đội – đội đỏ (aka-gumi) và đội trắng (shiro-gumi), thi đấu với nhau trong nhiều nội dung: chạy tiếp sức, kéo co, nhảy bao bố, múa tập thể hay những trò chơi dân gian được cải biên sáng tạo.
Mỗi học sinh đều có vai trò, dù là vận động viên, cổ động viên, hay người hỗ trợ hậu cần. Câu khẩu hiệu quen thuộc “Minna issho ni ganbarō!” – Cùng nhau cố gắng nhé! – vang lên khắp sân trường, nhắc nhở rằng chiến thắng không quan trọng bằng sự nỗ lực và tinh thần đồng đội.
👨👩👧 Ngày hội của cả gia đình và cộng đồng
Undōkai không chỉ là sự kiện của học sinh, mà còn là ngày hội của toàn thể phụ huynh và người dân địa phương. Cha mẹ thường đến cổ vũ con cái, mang theo hộp cơm bento được chuẩn bị tỉ mỉ – thường là sushi cuộn, trứng chiên, trái cây và cơm nắm onigiri.
Giờ nghỉ trưa giữa buổi là khoảnh khắc sum họp đầm ấm, khi cả gia đình ngồi trên thảm picnic giữa sân trường, cùng chia sẻ bữa trưa và niềm vui.
Không ít trường còn mời các cựu học sinh hoặc người lớn tuổi trong khu phố tham gia những phần thi vui nhộn, như ném bóng vào rổ hay kéo co tập thể, giúp gắn kết các thế hệ và duy trì tinh thần cộng đồng.
🏵️ Biểu tượng giáo dục và kỷ luật Nhật Bản
Từ việc xếp hàng đều tăm tắp, hô khẩu hiệu đồng thanh, cho đến những điệu múa đồng diễn đều đặn, Undōkai phản ánh sâu sắc tinh thần “wa” (和) – hài hòa và hợp tác – trong triết lý sống của người Nhật. Nhiều giáo viên xem đây là cơ hội để học sinh học cách tự giác, tôn trọng người khác và chịu trách nhiệm với tập thể, những phẩm chất được coi trọng không kém thành tích học tập.
Không ngoa khi nói rằng, Undōkai là “bài học ngoài trời” quý giá nhất, nơi trẻ em Nhật học cách sống giữa người khác – vui cùng nhau, thất bại cùng nhau, và cùng nhau trưởng thành.
🎌 Một nét đẹp trường tồn trong văn hóa học đường Nhật Bản
Dù xã hội hiện đại ngày nay đã thay đổi nhiều, Undōkai vẫn giữ vị trí đặc biệt trong lòng người Nhật.
Đối với học sinh, đó là ký ức tuổi thơ rực rỡ nhất – những ngày chạy trên sân trường trong tiếng hò reo và cờ bay phấp phới.
Còn với người lớn, Undōkai là hình ảnh biểu tượng của tinh thần Nhật Bản: nỗ lực, kỷ luật và đoàn kết – những giá trị đã nuôi dưỡng cả một dân tộc.
📅 Thông tin thú vị
-
📍 Thời gian tổ chức: Thường diễn ra vào tháng 9 hoặc tháng 10 (mùa thu)
-
🏫 Địa điểm: Các trường tiểu học, trung học trên khắp Nhật Bản
-
🎽 Trang phục: Áo phông trắng, quần thể thao xanh hoặc đỏ; khăn buộc đầu (hachimaki) theo màu đội
-
🍱 Biểu tượng quen thuộc: Cờ Nhật Bản, trống Taiko, loa phát thanh, bento gia đình
-
🌸 Từ khóa tinh thần: “Ganbaru” – nỗ lực hết mình; “Wa” – hòa hợp; “Kizuna” – gắn kết
Tựu trung, Undōkai không chỉ là một ngày hội thể thao, mà là một tấm gương phản chiếu tinh thần giáo dục và cộng đồng của người Nhật. Giữa nhịp sống hiện đại, Undōkai vẫn như một sợi chỉ đỏ kết nối quá khứ – hiện tại, nhắc nhở mọi người về giá trị của nỗ lực, của niềm vui chung và của sự gắn bó không lời trong những tiếng cười rộn rã nơi sân trường.